نه‌مری بو شه‌هیدانی شیوعی

ئه‌حمه‌د ره‌جه‌ب

له‌ رۆژی دامه‌زراندنی حزبی شیوعی عێراق تا ئه‌مرۆ هه‌ندی سه‌رلێشێواوو دوژمنانی چینایه‌تی و هه‌ندی له‌و كه‌سانه‌ی ناوی خۆیان ناوه‌ سیاسه‌تمه‌دار بێ وچان هێرشیان كردووه‌ته‌ ‌ سه‌ر شیوعییه‌كان و حزبه‌ نه‌به‌زه‌كه‌یان ، به‌ڵام شیوعییه‌كان به‌بێ گوێدان به‌و جۆره‌ پروپاگه‌نده‌ هیچ و پوچانه‌ هه‌رده‌م له‌ ریزی پێشه‌وه‌ی تێكۆشانی گه‌ل و نیشتمان بوون و، گیانی خۆیان به‌ختكردووه‌و به‌ خوێنی ئاڵیان به‌رگرییان له‌ سه‌ربه‌رزی گه‌ل و  نیشتمان كردووه‌.

له‌ وڵامدانه‌وه‌ی چڵكاوخۆرو دوژمنانی حزبی شیوعی و، بۆ مێژوو ئه‌ڵێن {42} ساڵ به‌ر له‌ ئیستاو له‌ م رۆژه‌دا، رۆژی (24) ی ئاداری ساڵی (1980) رژێمی له‌رزۆكی به‌غدا بۆ تۆقاندن و داپلۆسینی جه‌ماوه‌رو به‌ هۆی جه‌ژنی نه‌ورۆزه‌وه‌ هێزێكی گه‌وره‌ی سه‌ربازو جاشی هێنابووه‌ شاری سلێمانی و له‌ حاڵه‌تی ئاماده‌باش بوو، ێشمه‌رگه‌ ئازاو دلێره‌كانی (حزبی شیوعی عێراق) داستانێكی پر له‌ قاره‌مانێتی و خۆبه‌خت كردنیان تۆمار كرد.

به‌ڵێ، مه‌فره‌زه‌یه‌كی قاره‌مانی حزب كه له‌ (16) پێشمه‌رگه‌ پێك هاتبوو، به‌یانی زوو دێی زێوێی بناری شاخی سه‌ركه‌شی پیره‌مه‌گروونی به‌جێ هێشت و به‌و سه‌رماو سۆڵه‌یه‌و، له‌ پاش به‌فرشكاندن و چوونه‌ سه‌رشاخ و دابه‌زین بۆ دامێنی شاخه‌كه، كه‌‌ بوونه‌ هۆیه‌كی سه‌ره‌كی هیلاك و ماندوو بوونی پێشمه‌رگه‌كان ، مه‌فره‌زه‌كه‌ له‌ كاتژمێری (11) دا چووه‌ ناو دێی قزله‌ری سه‌ر به‌ ناحیه‌ی سه‌رچنار بۆ حه‌سانه‌وه‌و نانخواردن، به‌ڵام له‌ پاش كاتژمێرێك هه‌لێكۆپته‌ره‌كانی دوژمن هاتنه‌ ئاسمانی دێكه‌{من هاورێی تێكۆشه‌ر ره‌ووف ره‌شید – بێكه‌س} پاسه‌وان بووین و، هه‌لیكۆپته‌ره‌كان یه‌كسه‌ر سه‌ربازو جاشیان هه‌ڵرشت و زوو به‌ زوو له‌ هه‌ردوولا ده‌ست كرا به‌ ته‌قه‌كردن و، دوژمن په‌یتا په‌یتا سه‌ربازو جاشی ئه‌هێناو ژماره‌ی هه‌لێكۆپته‌ره‌كانی گه‌یانده‌ 19 و، له‌م داستانه‌ شكۆداره‌دا ئه‌م هاورێیانه‌ شه‌هید بوون:

1- عومه‌ر حه‌مه‌ بچكۆل (مه‌لا حسین ) كرێكاری كارگه‌ی ته‌نقیحی سلێمانی.

2- شه‌فیق كریم (شاهۆ) مامۆستای زمانی ئینگلیزی له‌ سانه‌وی رۆشنبیر – سلێمانی،

3- موعته‌سه‌م عه‌بدولكه‌ریم (أبو زه‌هره‌) ، هونه‌رمه‌ندو وێنه‌كێش {شێوه‌كار}.

4- حه‌سه‌ن ره‌شید (فه‌لاح) – كرێكارو لێپرسراوی هێزی پاراستنی باره‌گای كۆمیته‌ی ناوه‌ندی له‌ به‌غدا..

5- كه‌مال مام هه‌مزه‌ (هه‌ژار) كرێكار، سلێمانی.

شایانی باسه‌ ساڵی (1980) به‌ هۆی باران و ته‌روتووشییه‌وه‌ ئاهه‌نگه‌كانی نه‌ورۆز خرابوونه‌ رۆژی (24) ی مانگ و هێزه‌كانی دوژمن له‌ سه‌رپێ بوون بۆ سه‌ركوتكردنی هێزه‌ به‌رهه‌ڵستكاره‌كان.

دوژمنی ترسنۆك به‌ شێوه‌یه‌ك هاتبوو، ئه‌یزانی مه‌فره‌زه‌كه‌ (16) كه‌سه‌و چه‌كه‌كانیان زۆر خراپه‌، به‌ خه‌یاڵی خاوی خۆی هاتبوو مه‌فره‌زه‌كه‌ ده‌ستگیر بكات، له‌ راستیدا چه‌كی پێشمه‌رگه‌كان چه‌كی شه‌ر كردن نه‌بوو، بریتی بوون له‌ (2) كلاشنكۆف و (8) ژێسێ و (5) ماوو* یه‌ك برنه‌و، هه‌موو ئه‌و چه‌كانه‌ش كۆن بوون و، له‌ كاتی ته‌قه‌ كردندا ئه‌وه‌ستان، به‌ڵام سه‌ره‌رای هه‌موو ئه‌و كۆسپ و ته‌گه‌ره‌یه‌ حه‌ماس و وره‌ی به‌رزی پێشمه‌رگه‌و هاورێیان له‌ په‌ره‌سه‌ندندا بوو.

پاش ماوه‌یه‌ك  شه‌ر كردن مه‌فره‌زه‌یه‌كی دلێری پێشمه‌رگه‌ی یه‌كێتی نیشتمانی كوردستان به‌ سه‌رۆكایه‌تی ئیسماعیل گه‌وره‌دێی له‌ قۆڵی چۆخماخه‌وه‌ خۆی گه‌یانده‌ گه‌رمه‌ی شه‌ره‌كه‌و هاتن به‌ هانای برا پێشمه‌رگه‌كانیانه‌وه‌و، شه‌هاب پێشمه‌رگه‌ی دلێری یه‌كێتی كوردستان له‌ شه‌ره‌كه‌دا بریندار بوو، له‌ كاتژمێری (6) ی ئێواره‌ دوژمن كه‌وته‌ پاشه‌كشێ و كۆكردنه‌وه‌ی زیانه‌كانی و به‌رووره‌شی بۆ مۆڵگاو ته‌ویله‌كانی خۆی گه‌رایه‌‌وه‌.

*** ئه‌مانه‌ی خواره‌وه‌ (مه‌فره‌زه‌ (16) كه‌سه‌كه‌یه‌ كه‌‌ به‌شداربووانی داستانی قزله‌ر:

1- حه‌مه‌ كه‌ریم قه‌ره‌چه‌تانی (حه‌مه‌ساله‌ح) فه‌رمانده‌و به‌رپرسی عه‌سكه‌ری، 2- حه‌سه‌ن ره‌شید{ فه‌لاح}3- كه‌مال مام هه‌مزه‌ {هه‌ژار} 4- عمر حه‌مه‌ بچكۆل }ملا حسین} 5 معتصم عبدالكریم {أبو زه‌هره‌} 6- مامۆستا شه‌فیق كه‌ریم {شاهۆ} 7- صلاح حه‌سه‌ن {مامۆستا خالید} 8- سه‌رباز مه‌لا ئه‌حمه‌د بانیخێڵانی {سه‌رباز} 9- عومه‌ر عه‌لی { بۆ رێزو خۆشه‌ویستی عمر میم سه‌لما} 10- جه‌مال ئه‌مین {مامۆستا جه‌مال} 11- حه‌مه‌ساله‌ح سورداشی {مامۆستا سه‌ردار} 12- ره‌ووف ره‌شید {بێكه‌س برای شه‌هید حه‌سه‌ن ره‌شید} 13- محه‌مه‌د مه‌زلزم {أبو محه‌مه‌د} 14- بورهان ئه‌حمه‌د {عه‌تا} 15 ـ ئه‌حمه‌د ره‌جه‌ب {سیروان} ، ( 16 ـ عه‌دنان تاڵه‌قانی  ــ  ئه‌بو هیمن،  خاين له‌لایه‌ن ئیستخبارات و به‌ریوه‌به‌رایه‌تی ئه‌من كرابوو به‌ چڵكاوخورو سیخور).

{3} هاورێ له‌و هاورێیانه‌ی به‌شداری شه‌ری قزله‌ریان كرد له‌ شوێنی تردا شه‌هید بوون:

1 – سه‌رباز ئه‌حمه‌د بانیخێڵانی له‌ داستانه‌كه‌ی به‌كربایفدا به‌ ده‌ستی جاشه‌كانی رووره‌ش و تاونباری خوێنرێژ ته‌حسین شاوه‌یس شه‌هید كراو شایه‌نی ئاماژه‌ پێدانه ب ریسوایی و شه‌رمه‌زاری ‌ ته‌حسینی جاش به‌ پله‌ی به‌رز خانه‌نشینه‌ له‌ سه‌ر لیستی پارتی دیموكراتی كوردستان.

2- عومه‌ر عه‌لی (عومه‌ری پوره‌ سه‌لما) له‌ كاتی ئه‌نجامدانی ئه‌ركێكی حزب و پێشمه‌رگایه‌تی‌ له‌ رووباری چه‌می سووره‌بان له‌ نزیك دێی چاڵه‌ خه‌زێنه‌ خنكاوو شه‌هید بوو.

3- سه‌لاحه‌دین حه‌سه‌ن (مامۆستا خالید) ئه‌ندامی مه‌كته‌بی محه‌لی  سلیمانی له‌ كاتی ئه‌نفاله به‌دناو چه‌په‌ڵه‌كه‌ی رژێمی به‌عسی ترسنۆكدا 1988 كه‌وته‌ داوی چه‌ته‌و چڵكاوخۆره‌كانی رژێم و شه‌هید كرا.

سه‌ركه‌وێ خه‌باتی ره‌وای حزبی شیوعی عێراق له‌ پێناو ئاواته‌كانی گه‌ل و نیشتمان..

مردن و سه‌رشۆری بۆ دۆژمنانی شیوعییه‌ت...